تراکنش پرداز

سيستم تسويه ناخالص آني

REAL-TIME GROSS SETTLEMENT SYSTEMS (RTGS)

مقدمه:

"کمیته سیستم پرداخت و تسویه" بانکهای مرکزی گروه ده کشور (CPSS) تأًکید مداومی روی اهمیت سیستم انتقال وجوه با حجم زیاد که بانکها برای انتقال بین بانکی برای حسابهای خودیا مشترکینشان استفاده میکردند داشتند. گزارشات ارائه شده توسط (CPSS) نشان می داد که در بین کشور های عضو G-10 روزانه بیش از چندین تریلیون دلار انتقال بین بانکی انجام می شود. بخش عمده ای از این مقدار مربوط به تسویه تراکنشهای مالی بازار می شد.

در طول سالهای 1987 تا 1997 تعدادی از کشورهای عضو و غیر عضو گروه 10 استفاده از سیستم تسویه ناخالص آنی(RTGS) را برای انتقال وجوه با مبالغ بالای خود مرسوم نمودند. در مدت زمان کوتاهی کل کشور های گروه 10 از این سیستم استفاده کرده و تعداد بیشتری از کشورهای غیر عضو نیز آن را پذیرفتند.

سیستم(RTGS) طی پردازش روزانه و به صورت تراکنش ï¿½ به ï¿½ تراکنش تسویه نهایی انتقالات وجوه بین بانکی را انجام می دهد. بدلیل اهمیت بالای (RTGS) ، کمیته CPSS گروهی را برای بررسی و تحلیل دقیق مسایل عملیاتی چنین سیستمی تشکیل داد. ریاست این گروه تحقیقاتی به عهده بانک فرانسه گذاشته شد.

بانک مرکزی اتحادیه اروپا تصمیم گرفت که هر کشور اروپایی برای انتقالات بین بانکی محلی خود یک سیستم (RTGS) داشته باشد و نهایتاً این سیستمها از طریق سیستم Pan-EU RTGS (TARGET System) به هم متصل شوند.

سیستم RTGS مکانیسمی قوی برای محدود کردن ریسک تسویه در پردازش پرداختهای بین بانکی دارد .بعلاوه این سیستم با فراهم نمودن زمینه مناسب برای مکانسمهایDelivery-versus-payment (DVP) و Payment-versus-Payment (PVP) می تواند در کاهش ریسک تسویه برای تراکنشهای اوراق بهادار و مبادلات ارزی نقش مؤ ثری را ایفا کند.

مزایای استفاده از سیستم RTGS:

مزایای اقتصادی:

سیستم RTGS ریسک سیستماتیکی که در سیستمهای سنتی تسویه وجود دارد را کاهش میدهد. مثل ریسک اثرcascading روی یک بانک که بدلیل قصور بانک دیگر در تسویه تعهدات خود پیش می آید.
افزایش اطمینان بانکهای جهانی به اقتصاد یک کشور.
فرآهم نمودن شرایط تسویه پرداخت کارا و جلوگیری از تأ خیرات تسویه.

مزایای سیستم برای بانک:

در اختیار داشتن سیستم تسویه بلادرنگ و غیر قابل برگشت.
فراهم بودن شرایط انتقال وجوه بین بانکی با حجم بالا.
امکان قاعده مند کردن محصولات جدید مبتنی بر سیستم RTGS در یک بانک بصورت اختصاصی وجود دارد.

مزایای سیستم برای مشتریان بانک:

مشتریان می توانند بر پایه یک سیستم پایا و معتبر در انتقال وجه با مبالغ بالا خدمات جدید بانکی دریافت کنند. راه کار RTGS درقالبی ساخت یافته یک نوع تراکنش مجزا آماده میکند که برای انتقال اطلاعات مشتری همراه با پیغام پرداخت به بانک ذینفع استفاده می شود.